Hoogtepunten uit podcast #3: Loonkloof

Op 11 november is het dit jaar Equal Pay Day en dat is niet bepaald een feestdag. Vanaf deze datum werken vrouwen namelijk (figuurlijk) voor niks de rest van het jaar. In Nederland is er een loonkloof van 14%, wat inhoudt dat vrouwen voor hetzelfde werk 14% minder betaald krijgen dan mannen. Dat komt in een werkend leven neer op gemiddeld 300.000 euro, die vrouwen minder verdienen. In deze podcast komen vrouwen aan het woord die met een loonkloof te maken hebben gekregen.

Anne is een ambitieuze vrouw en heeft bij talloze gemeentes gewerkt. Zij had het erg naar haar zin, maar op een gegeven moment kwam ze erachter dat ze minder betaald kreeg dan haar collega’s, die allemaal man waren.

“Ik was projectleider van een heel groot project en stuurde allerlei mannen aan, die in salarisschaal 11 zaten, terwijl ik zelf in schaal 9 zat. Toen ben ik naar mijn leidinggevende gegaan – zij was trouwens ook een vrouw – en heb ik gezegd: dat klopt toch niet? Zij was het met mij eens en zei dat ik een aanvraag moest doen.”

In het geval van Anne lijkt er op het eerste gezicht draagvlak te zijn om haar salaris aan te passen. Maar binnen de organisatie vinden verschuivingen plaats, en die betekenen ook een ommekeer in de bereidheid om haar salaris te verhogen. Met name de nieuwe gemeentesecretaris werpt een behoorlijke drempel op. “‘Ze kan het wel aanvragen, maar ze krijgt het toch niet’, zei hij.”

De aanvraag om Anne’s salaris te verhogen wordt afgewezen. Dat gaat in tegen haar rechtvaardigheidsgevoel. “Het ging me niet zozeer om het geld, maar om het gevoel van waardering en gelijkwaardigheid. Ik voelde me niet gelijkwaardig behandeld. Tegenover gelijk functioneren, moet een gelijke beloning staan, of je nu man of vrouw bent.”

Het blijft moeilijk te bewijzen of het te maken had met het feit dat zij een vrouw is of niet.

“Ik vermoed wel dat het meespeelde dat ik een vrouw ben, hoewel het niet zo werd uitgesproken.”

Het bleef knagen en Anne heeft het nog een aantal keren bezwaar gemaakt tegen de beslissing, maar de loonsverhoging naar een gelijk niveau als haar collega’s werd nooit toegezegd. Anne werkt uiteindelijk 11 jaar lang met veel plezier bij de gemeente, maar besluit dan toch om voor zichzelf te beginnen. Dat zij niet van loonschaal mocht veranderen, heeft zeker een rol gespeeld in deze beslissing.*

Het verhaal van Anne staat niet op zichzelf. Veel vrouwen uit verschillende sectoren kloppen bij ons aan met hetzelfde probleem. Gelukkig zijn er ook werkgevers die er wél werk van maken en zelf onderzoek doen naar de loonkloof binnen hun organisatie. Voor sommige vrouwen betekent dit dat hun salaris onverwacht gelijk getrokken wordt met die van hun collega’s. Iemand die dit is overkomen is Anne-Marie, die werkt bij APG, een pensioenuitvoerder.

“Ik was met mijn leidinggevende aan het lunchen en toen kwam Marloes zomaar aan ons tafeltje zitten. Zij vertelde mij dat APG bezig was met een loonkloofreparatie en dat ik een ‘loonkloofgeval’ was.”

“‘Loonkloofgeval’, klinkt al alsof je een ‘geval’ bent, dus dat komt niet zo lekker binnen. Aan de ene kant was ik blij dat het werd gerepareerd en ik zou al vanaf volgende maand meer gaan verdienen. Aan de andere kant dacht ik: ‘dat was dus eigenlijk niet zo tof, de afgelopen periode’.”

“Dat betekent dat er collega’s – die man zijn – zijn geweest met een soortgelijke opleidingsachtergrond, banengeschiedenis en promoties, die meer betaald kregen voor hetzelfde werk. Ik heb de afgelopen maanden mijn werk gedaan voor minder geld dan de ander. Een van jullie campagnes vraagt ‘Waar is mijn 300.000 euro gebleven?’ Ik ging ook even een rekensommetje maken.”

Anne-Marie had zelf nooit verwacht dat zij te maken had met een loonkloof. “Ik heb per slot van rekening zelf bij HR gewerkt, dus ik dacht dat ik het goed geregeld had voor mijzelf. Ik ben ook niet op mijn mondje gevallen. Ik had nooit gedacht dat de loonkloof over mij zou gaan en dat bleek wel zo te zijn.”

De loonkloof wordt jaarlijks iets kleiner, maar als we in het huidige tempo doorgaan is deze pas rond 2050 gedicht. WOMEN Inc. roept werkgevers daarom op hier werk van te maken, bijvoorbeeld via de Gelijk Loon Check. In ons magazine ‘Zo werkt het‘ lees je ook verhalen van andere werkgevers die aan de slag zijn gegaan met de loonkloof in hun organisatie.

*De ervaringen van Anne bij de gemeente Oostzaan speelden voor 2008, het is onbekend of dit een voorbeeld van een structureel probleem was dat inmiddels al dan niet is opgelost.

Ga terug naar de podcastpagina