Hoogtepunten uit podcast #5: Autisme

In de vijfde aflevering van de WOMEN Inc. podcast hebben we het over autisme. Je zult je misschien afvragen wat dat onderwerp met emancipatie te maken heeft. Het antwoord op die vraag is: veel. Het verhaal van Suzanne bewijst dit. Suzanne is 33 jaar en heeft 16 jaar moeten wachten op de juiste behandeling binnen de geestelijke gezondheidszorg. De weg die zij heeft afgelegd in deze lange periode staat centraal in deze aflevering. 

Het verhaal begint in de basisschoolperiode. Suzanne zondert zich veel af en maakt moeilijk contact met klasgenoten. Ze komt in een speciaal groepje terecht met, zoals zij zegt, “andere kinderen die iets hebben”. De exacte reden waarom ze in dit groepje zit wordt echter nooit duidelijk 

De middelbare school is voor Suzanne een moeilijke tijd. Ze kampt dagelijks met hoofdpijn en, erger, ze wordt gepest. Dit zorgt ervoor dat ze kampt met depressieve gevoelens. 

“Ik had bedacht: als ik maar niks zeg, dan stopt het vanzelf. Maar ja, het stopt niet vanzelf”.

Op het HBO, waar ze een opleiding Toerisme volgt, is er één docent die Suzanne aanspreekt: ze ziet dat het niet goed met haar gaat. Zonder er met haar ouders over te praten, neemt Suzanne contact op met de GGZ. Al snel blijkt dat ze haar ouders moet inlichten: samen met haar psycholoog belt ze haar ouders en vertelt dat ze last heeft van een depressie. 

In de GGZ wordt de oorzaak van Suzanne’s depressieve gevoelens gezocht achter een persoonlijkheidsstoornis, borderline om precies te zijn. Suzanne wordt geleerd verantwoordelijkheid te nemen, iets dat averechts werkt voor mensen met autisme, blijkt achteraf. De behandeling slaat dan ook niet aan en het gaat steeds slechter met Suzanne. Tot het moment dat ze geen uitweg meer ziet en door de politie opgehaald moet worden van een zeer gevaarlijke plek. 

“Ik wilde niet dood, maar ik wist het gewoon niet meer”. 

Suzanne komt bij de crisisdienst terecht, zij plaatsen haar op een wachtlijst voor opname op een afdeling voor mensen met een persoonlijkheidsstoornis. Ook daar krijgt ze uiteindelijk geen officiële diagnose, en de behandeling voor borderline werkt averechts.

Autisme verschijnt voor het eerst in haar dossier rond haar 25e. De behandeling verandert echter weinig, en Suzanne stapt naar het CCE: het Centrum voor Consultatie en Expertise. Daar komt ze in contact met een consulent die gespecialiseerd is in autisme, en veel ervaring heeft met vrouwen met autisme. Uiteindelijk verschijnt er een rapport waarin duidelijk de diagnose autisme beschreven staat. 

“We zijn nu bezig met: jij bent het waard om er te zijn en je mag hulp vragen. Dus vraag het, doe het. Probeer alles wat je van het verleden hebt meegenomen los te laten.” 

Het verhaal van Suzanne staat niet op zichzelf. 45% van de vrouwen met autisme krijgt eerst een verkeerde diagnose, ten opzichte van 30% van de mannen. De meest genoemde eerdere diagnoses zijn angst-, stemmings- of persoonlijkheidsstoornissen. 

WOMEN Inc. zet zich in voor meer onderzoek naar genderverschillen in fysieke en mentale gezondheid.. Op woensdagochtend 3 februari organiseren we een online bijeenkomst voor hulpverleners, over hoe zij rekening kunnen houden met sekse- en genderverschillen binnen de geestelijke gezondheidszorg. binnen de GGZ. 

Om ook de politiek aan te spreken op hun rol, is gendersensitieve zorg een van de onderwerpen die wij meenemen in ons stemadvies voor de volgende verkiezingen.